Neerijnen is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland.

De gemeente is een onderdeel van de Tielerwaard, het landschap dat tussen Gorinchem en Tiel wordt omsloten door de Waal en de Linge. Het gemeentehuis staat in het gelijknamige Neerijnen en is gevestigd in Kasteel Neerijnen.

De gemeente is ontstaan op 1 januari 1978 en is een samenvoeging van de voormalige gemeenten Haaften, Waardenburg, Est en Opijnen, Varik en Ophemert.

Geschiedenis

Hoewel alle dorpen al heel lang bestaan is de geschiedenis van de gemeente Neerijnen is nog relatief kort. Op 1 januari 1978 zijn de voormalige gemeenten Haaften, Waardenburg, Est / Opijnen, Varik en Ophemert (inclusief een klein deel van het buurtschap Zennewijnen) samengevoegd tot een nieuwe Waalgemeente: Neerijnen. Er wonen 12.044 inwoners in Neerijnen (stand 1 januari 2015).

De gemeente Neerijnen ligt in het westelijke deel van de Betuwe en is een onderdeel van de Tielerwaard, het landschap dat tussen Gorinchem en Tiel wordt omsloten door de Waal en de Linge. De gemeente is 73 hectare groot en vrijwel alle dorpen, alleen Est vormt een uitzondering, liggen langs de oevers van de Waal. In het westen grenst de gemeente aan de gemeente Lingewaal, in het oosten de gemeente Tiel, terwijl de noordgrens wordt gedeeld met de gemeente Geldermalsen.

De gemeente Neerijnen bestaat uit 10 dorpen, te weten (van west naar oost): Hellouw, Haaften, Tuil, Waardenburg, Neerijnen, Est, Opijnen, Heesselt, Varik en Ophemert én een deel van het buurtschap Zennewijnen. Elk dorp heeft duidelijk een geheel eigen gezicht, hoewel alle dorpen vrij dicht bij elkaar liggen.

Gemeentewapen en Gemeentevlag

Het wapen is opgebouwd uit elementen van de opgeheven gemeentes, namelijk de leeuwekopppen uit het wapen van Varik, het paalvair is afgeleid van het wapen van de familie De Cocq van Haaften en kwam voor in de wapens van Haaften, Ophemert, Est ca. en Waardenburg. De zalmen symboliseren de vroeger belangrijke zalmvisserij.

Het eerste wapen dat werd ingediend, werd afgewezen door de Hoge Raad van Adel vanwege het overladen effect. De kwartieren II en II luidden namelijk als volgt: "In sinopel een dwarsbalk, waaruit een uitkomende zalm, en van onderen vergezeld van een takje van een appelboom, waaraan 2 bladeren en een appel, alles van zilver." De appel zou de fruitteelt symboliseren, de dwarsbalk de Waal.
De gelijknamige heerlijkheid werd door de Hoge Raad van Adel bevestigd in het gebruik van het volgende wapen : "In keel 3 palen van paalvair en een schildhoofd van goud, beladen met 3 schuinlinks geplaatste hamers van sabel." Dit wapen werd door de nieuw opgerichte gemeente in 1978 niet bij het ontwerp betrokken.